Obowiązkiem każdego podatnika jest coroczne rozliczanie PIT-u w Urzędzie Skarbowym. Czymś, na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas tej procedury, są progi podatkowe. To właśnie one określają wysokość środków, które zostaną przekazane do fiskusa. Czym tak właściwie są progi podatkowe? Po jakiej kwocie następuje przekroczenie pierwszego z nich?
Zazwyczaj płacenie podatków nie kojarzy się z niczym przyjemnym. Jest to wszakże dzielenie się z państwem własnymi, samodzielnie zarobionymi środkami finansowymi. Dla niektórych ta procedura bywa także bardzo skomplikowana – szczególnie gdy w grę wchodzą progi podatkowe. Bardzo często podatnicy mylnie interpretują związane z nimi przepisy.
Czym są progi podatkowe?
W Polsce mamy dwa progi podatkowe. Każdy z nich określa zakres dochodów, który podlega opodatkowaniu tą samą stawką podatkową. Obecnie obowiązująca skala podatkowa zawiera:
- pierwszy próg podatkowy – dla dochodu do 85 528 zł; wówczas należny podatek wynosi 17 proc.,
- drugi próg podatkowy – dla dochodu powyżej 85 528 zł; wówczas podatek wynosi już 32 proc. od uzyskanej kwoty.
Znajomość zasad, jak również przepisów regulujących działanie progów podatkowych, są szczególnie ważne dla osób, które zbliżają się do przekroczenia pierwszego z nich. Wiąże się to bowiem z podwyższeniem stawki podatkowej, czyli większymi stratami dla podatnika. Co jednak istotne, warto pamiętać, iż opodatkowaniu w wysokości 32 proc. nie podlega cały dochód, a wyłącznie nadwyżka od kwoty 85 528 zł.
Jeżeli więc podatnik w 2020 roku zarobi 100 000 zł, zapłaci 14 539,76 zł podatku do kwoty 85 528 zł oraz 4 631,04 zł od nadwyżki. Łączna kwota podatku wyniesie więc 19 170,80 zł.
Co stanowi podstawę opodatkowania?
Pod pojęciem podstawy opodatkowania kryje się kwota stanowiąca podstawę do obliczenia wymiaru podatku. W przypadku podatku dochodowego składa się ona z uzyskanego dochodu, pomniejszonego o koszty jego uzyskania, jak również obowiązujące ulgi i odliczenia, które może zastosować podatnik. Co więcej, obliczanie podstawy opodatkowania wiąże się również z odliczeniem kwoty wolnej od podatku.Jest to kwota, od której nie uiszcza się w ogóle podatku dochodowego. Jej wartość determinowana jest przez zarobki podatnika:
- kwota 8001,49 zł – przeznaczona dla osób osiągających dochód równy lub niższy od 8001,49 zł,
- kwoty 8001,49 – 3091 zł – dla osób, których dochód wynosi od 8001,50 zł do 13 000,49 zł,
- kwota 3091 zł – dla osób o dochodach pomiędzy 13 000,50 zł a 85 5228,50 zł,
- kwoty 3091 zł do 0 zł – dla osób o dochodzie pomiędzy 85 5228,50 zł a 127 000,49 zł.
Przekroczenie progu podatkowego – co robić, by płacić mniej?
Osoby, które przekroczyły próg podatkowy, zazwyczaj zastanawiają się, czy jest szansa, by uniknąć konieczności podwyższenia stawki podatkowej do 32 proc. Jednym z najpopularniejszych rozwiązań w tej sytuacji jest możliwość wspólnego rozliczenia podatku ze współmałżonkiem. W praktyce oznacza to, iż sumaryczny dochód zostaje podzielony na dwie osoby.
Jeżeli więc jedna z nich przekroczy pierwszy próg podatkowy, podczas gdy druga będzie miała niższe zarobki, osiągnięta kwota w dalszym ciągu będzie podlegać opodatkowaniu stawką 17 proc. Z takiej opcji mogą skorzystać zarówno osoby prywatne, jak i przedsiębiorcy. Istotne jednak, by współmałżonkowie nie posiadali rozdzielności majątkowej, jak również przez cały rok podatkowy byli w związku małżeńskim.
Innym rozwiązaniem, pozwalającym na zaoszczędzenie w przypadku przekroczenia progu podatkowego jest skorzystanie z podatku liniowego. Dotyczy to jednak wyłącznie przedsiębiorców. Ta forma opodatkowania funkcjonuje bowiem na stałej stawce, wynoszące 19 proc. Jest ona niezmienna, niezależnie od dochodów, osiąganych przez podatnika. Warto jednak pamiętać, iż w tym przypadku przedsiębiorca nie może skorzystać z zastosowania ulg podatkowych czy kwoty wolnej od podatku.
Przekroczenie progu podatkowego a sytuacja w Polsce
Z roku na rok coraz więcej Polaków przekracza próg podatkowy. W 2009 roku, od kiedy to w Polsce obowiązują obecne stawki podatkowe (z wyjątkiem pierwszego, którego oprocentowanie w 2019 roku zostało zmniejszone o 1 proc.), drugi próg podatkowy przekroczyło 387 tys. obywateli. 8 lat później, liczba ta wynosiła już ponad 860 tysięcy Polaków.
Niewątpliwie oznacza to, iż średnie wynagrodzenie w naszym kraju wzrasta. Obecnie średnia pensja wynosi bowiem ponad 5 tysięcy złotych. Niemniej jednak progi podatkowe pozostają niezmienne od ponad 10 lat. Według wyliczeń przeprowadzonych przez money.pl, aby przekroczyć próg podatkowy, trzeba zarabiać miesięcznie nie mniej niż 9,1 tys. zł brutto. W praktyce oznacza to ok. 6,4 zł na rękę.
Choć jeszcze 10 lat temu osiąganie takich zarobków było możliwe wyłącznie dla polityków czy dyrektorów banku, obecnie podobne kwoty dochodów uzyskują informatycy, jak i zawodowi kierowcy. Jak podkreślają eksperci, w takiej sytuacji należałoby skorelować wysokość progu podatkowego ze wzrostem średniego krajowego wynagrodzenia.
